حضرت آیت الله جوادی آملی در پیام خود به مناسبت آغاز سال تحصیلی و مراسم افتتاح مدرسه علمیه وشتان فیروزکوه اظهار داشته اند: عالمي كه چاهِ درونِ جاهطلبي را نبيند و گودال پشت صدرنشيني را از نظر دور دارد، جامعه را به جاي دعوت به خدا به طرف خود دعوت ميكند و رژيم منحوس ارباب و رعيتي فكري را طرّاحي مينمايد.
به گزارش مرکز خبر حوزه متن پیام معظم له بدین شرح است .
بِسْمِ اللّه الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ وَ إيّاهُ نَسْتَعِين
حمد ازلي خداي را سزاست؛ تحيّت ابدي، پيامبران الهي مخصوصاً حضرت ختمينبوّت(صلی الله علیه و آله و سلم) را رواست؛ درود بيكران اهل بيت وحي به ويژه حضرت ختميامامت را بهجاست؛ به اين ذوات قدسي تولّي داريم و از معاندانِ آنان تبرّي مينماييم.
انسان كه متفكر و مختار است، بهترين كمال او علم است خداوند كه بشر را به احسن قوام آفريد او را به احسن علوم فراخواند. مدرسه علمي كه عناصر محوري آن را علوم ديني تشكيل ميدهد بايد از منابع، مبادي و حدود آن آگاه باشد. جهت تأمين معرفت به اركان سهگانه مزبور نكاتي ارائه ميشود تا ضمن سپاسگزاري از توفيق خدا كه بهرة بنيانگذار و مدير و مدرّس شد و دعاي خير براي مدرّسان و طلاب اين مدرسة مبارك كه در وشتان فيروزكوه محل زندگي سادات كِرام اعزّهم الله تأسيس شد تذكرهاي براي صاحب بصران و تبصرهاي براي صاحبنظران باشد.
يكم: خداوند انسان را با دو دست جمال و جلال خود آفريد: ﴿خَلَقْتُ بِيَدَيَّ﴾[1]، لذا هم قويم و هم جميل خلق شد: ﴿لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ فِي أَحْسَنِ تَقْوِيمٍ﴾[2] در اين بيان كوتاه هم به قِوام آفرينش انسان اشاره شد و هم به حُسن خلقت او، نَضْر حكيمانه و نظمِ مدبّرانه خداي سبحان، صدر و ساق هويّت انسان را متقن و آغاز و انجام هستي او را زيبا نمود. براي پرورش چنين موجود قويم و زيبايي كه ميتواند جامع عقايد، اخلاق، اعمال فقهي و حقوقي باشد فقط علوم وحياني تأثيرگزار است، زيرا چنين مخلوقي را خالق او ميپروراند: ﴿عَلَّمَ الْإِنسَانَ مَا لَمْ يَعْلَمْ﴾[3].
دوم: علوم وحياني كه در متن قرآن حكيم و كلام نوراني معصومان(عليهم السلام) نهفته است از مصدري تنزّل كرده است كه هم حيّ قيّوم است تا كتاب او حياتبخش و قيام و قوامآفرين باشد: ﴿اللّهُ لاَ إِلهَ إِلاّ هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ﴾، ﴿نَزَّلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ﴾[4] و هم اكرم است تا تعليم او ماية كرامت شود: ﴿اقْرَأْ وَرَبُّكَ الأكْرَمُ ٭ الَّذِي عَلَّمَ بِالْقَلَمِ ٭ عَلَّمَ الْإِنسَانَ مَا لَمْ يَعْلَمْ﴾[5] رهيافتگان علوم ديني هماره زنده، پويا و مانايند، زيرا هر متعلّمي اوصاف معلّم خود را از مسير مستقيم تعليم وي تحصيل ميكند. حياتي كه از آية: ﴿اسْتَجِيبُوا لِلّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ﴾[6] به دست ميآيد، قيام به عدل كه از آية: ﴿لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ﴾[7] حاصل ميشود و قوام به قسط شدن كه از آية: ﴿يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاءَ لِلّهِ﴾[8] و نيز كرامتي كه از آية: ﴿لَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ﴾[9] به گوش ميرسد همگي در ساية عمل به كتاب خدايي است كه هم حيّ قيوم است و هم اكرم و با همين اوصاف كمالي در قرآن تجلّي فرمود: «فَتَجَلَّي لَهُمْ سُبْحَانَهُ فِي كِتَابِهِ مِنْ غَيْرِ أَنْ يَكُونُوا رَأَوْهُ».[10]
سوم: قيام به قسط گذشته از علمِ صائب، محتاج عمل صالح است بخشي از هويّت انسان را دانش تشكيل ميدهد و بخشي از آن را روش. مجموع علم و عمل تأمينكننده اهداف آفرينش بشرند. لذا قرآن كريم علم آميخته با عمل كه هر دو آموخته از منبع وحيانياند را معيار برتري قرار داده زيرا در آية: ﴿أَمَّنْ هُوَ قَانِتٌ آنَاءَ اللَّيْلِ سَاجِداً وَقَائِماً يَحْذَرُ الْآخِرَةَ وَيَرْجُوا رَحْمَةَ رَبِّهِ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ إِنَّمَا يَتَذَكَّرُ أُولُوا الألْبَابِ﴾[11] اول از بهترين عمل صالح كه احياي شب به تهجّد و مانند آن است سخن به ميان آمد آنگاه از عدم تساوي عالم و جاهل. لازم است عنايت شود كه نفي تساوي مساوي رجحان و برتري نيست بلكه دو مطلب را در بردارد يكي مزيّت علم و راجح بودن عالم و ديگري افزوني مسئوليت عالم و سنگيني وظيفه او در برابر نعمت دانش نسبت به ديگران يعني از منظر رعايت دستورهاي ديني يكسان نيستند بلكه وظيفة عالم بيشتر است.
چهارم: قيامِ مطرح در ارزشهاي ديني همان ايستادگي عقلاني است نه ايستادن بدني. علوم الهي درس ايستادگي معقول ميدهد. جامعهاي توان چنين قيام را دارد كه هم در بخش انديشه در قبال وهم و خيال به رهبري عقل نظر مقاومت كند و هم در بخش انگيزه در برابر شهوت و غضب به هدايت عقل عمل هماوردي نمايد. آنگاه ميتوان گفت:
گر شود دشمن دروني نيست٭٭٭ باكي از دشمن بروني نيست
از مهمترين راه براي تحصيل چنين ايستادگي ورود در حوزة قيام، نشئة مقاومت، صحنة پايداري استوار يعني نماز شب است كه قرآن مجيد از آن در آية: ﴿إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْأً وَأَقْوَمُ قِيلاً﴾[12] به قويمتر سخن ياد كرد زيرا روز ساحت كثرت است: ﴿إِنَّ لَكَ فِي النَّهَارِ سَبْحاً طَوِيلاً﴾[13] و شب مقام وحدت. اگر شب زندهدار در اثر تنهايي خود به صلاح و فلاح نائل آيد توان مبارزه با هر طلاح و فساد داخلي و خارجي را خواهد داشت. بهترين رهآورد تهجّد عالمانه و برترين رهتوشه علم زاهدانه دعوت مخلوق به خالق است نه به خود. عالمي كه چاهِ درونِ جاهطلبي را نبيند و وبالِ نهفته در درون مالخواهي را ننگرد و گودال پشت صدرنشيني را از نظر دور دارد، جامعه را به جاي دعوت به خدا به طرف خود دعوت ميكند و رژيم منحوس ارباب و رعيتي فكري را طرّاحي مينمايد و نفخة مشئوم: ﴿كُونُوا عِبَاداً لِي﴾[14] را به جاي آهنگ موزون: ﴿أَدْعُوا إِلَي اللَّهِ عَلَي بَصِيرَةٍ أَنَا وَمَنِ اتَّبَعَنِي﴾[15] مينشاند.
در پايان ضمن تقدير از اساتيد، فضلا، طلاب محترم از سعي بليغ و استقامت مؤسّس، مدير و استاد مدرسة علمي وشتان فيروزكوه سپاسگزاري و از همه بزرگاني كه در تكميل اين بناي علمي و ديني عنايت فرمودهاند حقشناسي نموده از خداي سبحان حفظ نظام اسلامي را تا ظهور صاحب زمان و زمين به اذن الله مسئلت مينماييم.
والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته
جوادي آملي